Mediaoverzicht 2022

Mediaoverzicht 2022

door | jan 17, 2023 | Nieuws

Rondom de start van het onderzoek in mei 2022 verschenen de volgende berichten in (online) media:

Op www.defensie.nl: “Onderzoek naar de scheepsramp met de Van Imhoff in 1942”, 27 juni 2022.

Bij de Indische Genealogische Vereniging (IGV) een artikel van projectleider Maaike van der Kloet: “Onderzoek Van Imhoff gestart”, 17 februari 2022.

Op Maritiem Portal een blog van projectleider Maaike van der Kloet: “NIMH start onderzoek Van Imhoff”, 9 maart 2022.

 

Rondom de kick-off van het onderzoek in augustus 2022 verschenen de volgende berichten in (online) media:

Op www.rijksoverheid.nl: “NIMH begonnen met langdurig onderzoek naar scheepsramp met de Van Imhoff”, 31 augustus 2022.

 

Andere berichten over de Van Imhoff:

Maureen Welscher, “Duitsers in Nederlands-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog”, GEN. 2, juni 2022.

Ronald Frisart, “Van Imhoff-drama in Indië werkt door tot huidige dag”, Historiek.net, 28 juli 2022.

Hans Hemmes, “Gedane zaken: 400 doden bij scheepsramp”, AD/Haagse Courant, 15 november 2022.

In Pelita Nieuws verscheen twee keer een artikel over het Van Imhoff-onderzoek, in augustus 2022 en oktober 2022.

In Impact Magazine verscheen een artikel van projectleider Maaike van der Kloet, voorzien van drie portretten van vier slachtoffers. Het artikel is hier te downloaden. Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met de nabestaanden van de slachtoffers in de portretten.

Maureen Welscher, “Doofpotaffaire WOII: Onderzoek naar de gezonken ‘Van Imhoff'”, Indah 11-12, november 2022.

 

Onderzoek in Duitsland en Oostenrijk

Onderzoek in Duitsland en Oostenrijk

door | dec 5, 2022 | Nieuws

 

Van maandag 21 tot en met zaterdag 26 november hebben onderzoekers Maaike van der Kloet, Ellen Klinkers en Linda Terpstra onderzoek gedaan in de archieven van de Bayerische Staatsbibliotheek in München, het Institut für Zeitgeschichte in München en het archief van het Studienwerk Deutschen in Ostasien (StuDeO) in Kreuth. Ook is een nabestaande geïnterviewd in Wenen (Oostenrijk). De archieven die zijn bekeken bestaan vooral uit dagboeken van Duitsers in de interneringskampen (zowel in Nederlands-Indië als in Brits-Indië).

Daarnaast zijn er veel dagboeken en memoires bewaard gebleven van Duitse echtgenotes die na 10 mei 1940 ook een onzekere en zware tijd tegemoet gingen. Voor sommigen gedwongen interneringen en voor anderen een transport naar Japan aan boord van de Asama Maru, een verblijf in Sarangan of een zwervend bestaan.

De dagboeken en memoires bieden de onderzoekers een bijzondere en zeer persoonlijke kijk op de levens van Duitsers in Nederlands-Indië.

Tegelijkertijd met het onderzoek is op de social mediakanalen van het NIMH een korte video geplaatst waarin nabestaanden in Duitsland en Oostenrijk om hulp bij het onderzoek wordt gevraagd (zie video bovenaan dit bericht).

Op de foto hieronder zijn Ellen en Linda aan het werk in het archief van StuDeO in Kreuth.

Graduiertenkolleg Universiteit van Amsterdam

Graduiertenkolleg Universiteit van Amsterdam

door | dec 5, 2022 | Nieuws

Op vrijdag 18 november 2022 presenteerden Maaike van der Kloet, Ellen Klinkers en Linda Terpstra de achtergronden van hun onderzoek in Amsterdam tijdens het Graduiertenkolleg van het Duitsland Instituut van de Universiteit van Amsterdam. Het Graduiertenkolleg is een wetenschappelijk programma gericht op jonge onderzoekers.

Na de presentaties gingen de onderzoekers in gesprek met de aanwezigen over de gebeurtenissen rond de ondergang van de Van Imhoff. 

Van Imhoff-onderzoek tijdens de ‘Dag van de Militaire Geschiedenis’

Van Imhoff-onderzoek tijdens de ‘Dag van de Militaire Geschiedenis’

door | dec 5, 2022 | Nieuws

Op zaterdag 8 oktober 2022 vond de ‘Dag van de Militaire Geschiedenis’ plaats. Het NIMH was dit jaar themapartner van de Maand van de Geschiedenis, het grootste geschiedenisevenement van Nederland. De Dag van de militaire Geschiedenis vond plaats op de Frederikkazerne in Den Haag.

Het thema was ‘Wat een ramp!’. Met haar onderzoek, collecties en publicaties sluit het NIMH goed aan bij dit thema. Want wat is er rampzaliger dan oorlog? Is oorlog eigenlijk niet een opeenstapeling van kleine en grote rampen voor iedereen die er mee te maken heeft?

Dat geldt natuurlijk bij uitstek voor de ramp met de Van Imhoff. Onderzoekers Ellen Klinkers en Linda Terpstra verzorgden twee goed bezochte lezingen. Na afloop werd goed gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot het stellen van vragen aan de onderzoekers.

Journalist Hans Hemmes schreef n.a.v. de lezing een mooi artikel over de ramp met de Van Imhoff dat begin november in de rubriek ‘Gedane Zaken’ in AD | De Haagse Courant verscheen (lees het artikel onder de video).

In de video die van de Dag van de Militaire Geschiedenis is gemaakt komt Maaike van der Kloet aan het woord over het onderzoek:

Nabestaandendag

Nabestaandendag

door | sep 28, 2022 | Nieuws

Op 17 september 2022 organiseerde het NIMH in samenwerking met stichting Pelita een nabestaandendag in het kader van het Van Imhoff-onderzoek. Doel van de dag was (Nederlandse) nabestaanden van slachtoffers van de scheepsramp bij elkaar te brengen en familieverhalen uit te wisselen.

Onder begeleiding van medewerkers van Pelita gingen zo’n 35 nabestaanden in drie groepen met elkaar in gesprek in ‘dialoogtafels’. Daarbij kregen alle deelnemers de gelegenheid hun verhaal te vertellen, waarbij in verschillende rondes bepaalde vragen worden behandeld. Deze dag draaide om de vragen ‘wie ben je en wat brengt je hier vandaag’, het delen van een familieverhaal in relatie tot de Van Imhoff-ramp, wat voor wensen nabestaanden hadden voor het huidige onderzoek en wat zij zelf daaraan zouden kunnen bijdragen.

Uit deze rondes kwamen diverse belangrijke zaken naar voren, zoals de behoefte aan erkenning, de schaamte voor een Duitse identiteit tijdens (en na) de Tweede Wereldoorlog en hoe het welbekende ‘Indische Zwijgen’ ook in deze families een grote rol speelde. Veel nabestaanden wisten dat hun (groot-)vader was overleden aan boord van het schip tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar kregen vaak pas decennia na de ramp meer informatie over de context waarin dat was gebeurd.

Gedurende de dag merkten de NIMH-onderzoekers een groepsgevoel ontstaan, waarin mensen informatie uitwisselden over de geschiedenis, familieverhalen met elkaar deelden en tips uitwisselden voor archiefbezoek in Nederland of in Duitsland. De NIMH-onderzoekers hebben ontroerende en interessante familieverhalen gehoord. Ook zijn diverse vervolgafspraken gemaakt met nabestaanden voor een gesprek of interview.

Tong Tong Fair

Tong Tong Fair

door | sep 22, 2022 | Nieuws

Op donderdag 8 september vormde de ondergang van de Van Imhoff onderwerp van gesprek op de Tong Tong Fair in Den Haag. Onderzoekers Maaike van der Kloet en Linda Terpstra werden op het podium in Studio Tong Tong geïnterviewd door Jan Hoffenaar, hoogleraar Militaire Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht.

Voor een volle theaterzaal werd gesproken over de Duitse gemeenschap in de jaren 1930, de aanloop tot de ramp, de fatale gebeurtenissen op en kort na 19 januari 1942 en de jarenlange nasleep van de ondergang van de Van Imhoff.

Op een vraag van Hoffenaar wat dit onderzoek nog toe kan voegen aan al die boeken en artikelen die er al over die fatale dag in 1942 zijn geschreven, antwoorden de onderzoekers dat zij de ondergang van de Van Imhoff voor het eerst in een bredere, militaire, politieke, juridische en maatschappelijke context zullen plaatsen. “Wij geven bovendien expliciet aandacht aan de slachtoffers van de ramp en hun nabestaanden”, vertelde Maaike van der Kloet. “Het onderzoek zal afwisselend inzoomen op persoonlijke situaties en vervolgens ‘uitzoomen’ en die gebeurtenissen in een breder perspectief plaatsen. Wie waren deze mannen? Waarom waren zij geïnterneerd? Waar gingen ze heen (en waarom)? En hoe verging het hun gezinnen in en na de oorlog?”

Naast uitgebreid literatuur- en archiefonderzoek in binnen- en buitenland zal er met veel verschillende mensen, zowel nabestaanden als anderen, over de gebeurtenissen worden gesproken. Daardoor zullen nieuwe ideeën, andere inzichten en perspectieven naar voren komen. “We hopen dat de nabestaanden van de slachtoffers dit onderzoek en straks de resultaten ervan als erkenning zullen zien,” vertelde Linda Terpstra. “Dit was mijn (groot-)vader, broer, oom of neef: hij was geen misdadiger, hij was geïnterneerd om zijn Duitse nationaliteit en heeft dat uiteindelijk met de dood moeten bekopen.”

Om de individualiteit van de slachtoffers nog verder te benadrukken is er voor gekozen een digitale herinneringsplek in te richten. Op de website www.van-imhoff.com worden portretten van de slachtoffers geplaatst met een korte biografie. Uiteraard zal het onderzoek zich ook uitstrekken tot Duitsland en Oostenrijk waar ook op traditionele en sociale media aandacht zal worden gegeven aan dit onderzoek in de hoop dat ook daar nabestaanden contact zullen zoeken om hun verhaal te doen.

Aansluitend had het publiek de gelegenheid vragen te stellen aan de onderzoekers.